İnsanın vücudunun ihtiyacı olan ve bu maddelerin bileşiminde yer alan kırkı
aşan besin maddesi kimyasal yapılarına ve vücudun çalışma etkinliğine göre altı grupta toplanır. bunlar sırası ile proteinler, yağlar,
karbonhidratlar, madenler, vitaminler ,su olarak gruplandırılabilir.
Proteinler:
Bu besin grubumuz, hücrelerin esas yapısını oluşturmaktadır . Belirli hücreler birleşip organları ve dokularıyapılandırırlar .Bu nedenle Protein, büyüme ve gelişme için en önemli besin öğelerinin başında gelmektedir. hücreler zamanla ölür ve vucudumuzca sürekli yenilenmektedirler. Bu sebepten proteinler,
hücrelerin devamlılığı için çok önemli besin öğeleri niteliği taşımaktadır. Vücudumuzun
savunma sistemininin, çalışmasını düzenleyen enzimlerin tamamı ve çoğu hormon larında esas yapı taşları proteindir. Proteinler aynıandada vücudumuzun enerji kaynağı olarak kullanılmaktadırlar
Yetişkin bir insanın vücudunun ortalama yüzde onaltısı proteinlerden oluşmaktadır. Bu protein vücudun herhangi bir yerinde depo
şeklinde değil, sürekli çalışan ve belirli görevler yapan hücreler şeklinde olmaktadır.
Yağlar:
Yetişkin bir insanın vücudunun ortalama yüzde on sekizi
yağlardan oluşmaktadır. Kişiler harcadığından çok besin maddesi tüketirlerse vücudun yağ oranı artmaktadır ve bu yüzde hızla artmaktadır, dah az yediğinde ise azalmaktadır. vücudumuzdaki yağ bizlerin başlıca enerji deposu olmaktadır . Enerji kaynağı olmaksızında , vücuttaki yağ
deposu sürekli olarak kullanılmaktadır. Yağ enerji verme bakımından 1. sırada öncelikte besin maddesidir. Vitaminlerinde
bir çoğu vücuda yağ kullanılarak alınmaktadır . Yağ vücudumuz için tokluk hissi vermektedir. Aynı zanmanda vucut ısımızın kontrolunde ve ayarlanmasındada yağlar kullanılmaktadır.
Yağlar içerdiği asitlerine göre üç ana gruba ayrılmaktadır;
a)Doymuş yağlar ( tereyağı, içyağı, vb.)
b)Tekli doymamış yağlar (zeytin yağı)
c)Çoklu doymamış yağlar (ayçiçekyağı, mısırözüyağı, soya yağı vb.)
Karbonhidratlar:
Başlıca görevlari
vücuda enerji sağlamalarıdır. Günlük kulanımda enerjimizin birçoğunu karbonhidratlardanalırız . Vücudumuzda karbonhidratlar çokaz oranda glikojen
olarak bulunmaktadırlar. Glikojen maddesi en çok karaciğerde yer almaktadır. Diğer organlarda
ve kaslarımızdada bir oranda glikojen bulunmaktadır. Kanımızda glikoz şeklindebir miktar olması , dokularımıza daimi enerji sağlayabilmek adına çok önemlidir. Yetişkin bir insanın vücudundaki toplam miktar yüzde bir in altındadır.
Mineraller(Madenler):
Normal bir insan vücudunun yüzde altısı minerallerden oluşmaktadır. Minerallerin bir kısmı iskelet ve
dişlerin ana maddesi ve yapı taşlarıdır. Başka bir görevi vücut su oaranının dengede tutmaktır. Bazı mineraller , vücudumuzda bazı besin öğelerinden enerji oluşturmada ve mecburi oksijenin taşınmasında mutlak hgerekmektedir. Bazı minerallerde de vücudmuzun
çalışmasını düzenlemekte olan enzimlerin bileşiminde yer almaktadırlar.
Vitaminler:
Vitaminlerin bir kısmı , besinlerle almış olduğumuz karbonhidratların , yağların ve proteinlerin emilerek enerji elde edilmesine ve
hücrelerin yapılanması ile ilgili biyokimyasal reaksiyonların düzenlenmesine
yardımcı olmaktadır. Bazı vitaminler, calsiyum ve fosfor gibi minerallerin kemik ve dişlere nüfuz etmelerine yardımcı olurlar. Bazılarıda vücudumuz için
gerekli olan bazı besin maddelerinin bozulmadan görevini sürdürmesi ve zararlı maddelerin etkilerinin azaltmasına neden olurlar.
Su:
Su, almış olduğumuz besinlerin sindirilmesi , dokularımıza taşınması,
hücrelerde kullanım neticesinde açığa çıkan zararlı atıkların ve vücudumuzda oluşan fazla ısının tahliyesi için mutlak olarak gereklidir. Vücudumuzdaki tüm kimyasal
olaylar sıvı çözeltiler içinde meydana geldiğinden, vücudumuzda yeterince su miktarı bulunması
yaşamak için zorunlu olmaktadır.r. Normal bir insan vücudunun ortalama yüzde ellidokuzu sudan oluşur.
Bebeklerin vücudunda ise bu oran daha yüksek gözlemlenmektedir.
Sonuç olarak ;
Tüm besin öğeleri birlikte ve uygun oranda alındığında vücudumuzun normal büyüme ve gelişimini, sağlıklı ve güçlü bir şekilde çalışmasını sürdürür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder